بزرگنمايي:
پارچه ترمه از منسوجات گرانبهايي است كه در گذشته با دست و با استفاده از الياف ابريشمي بافته ميشد.
البته از آنجايي كه بافت اين نوع پارچه گاهاً شش ماه تا يك سال زمان ميبرد، بافنده ترمه نام خود را در گوشه آن پارچه ثبت ميکرد.
اين پارچه ظريف كه امروزه با كمك ماشين آلات نساجي بافته ميشود، از دو سري نخ تار و پود شكل گرفته كه در پايان، نخ پود در پشت پارچه به صورت آزاد مشاهده ميشود.
طرحهاي ترمه از طبيعت گرفته شده به طوري که اغلب اين طرحها داراي بته جقه است که نشانه درخت سرو است كه مورد احترام گذشتگان اين ديار بوده است.
هر توليدکننده پارچه ترمه از گذشته تا بحال از طرح و نقوش خاص خود بهره ميگرفته و طرحهايش نيز به نام وي شناخته ميشده ولي در سالهاي اخير و با ورود افراد غيرمتخصص به اين صنعت، شاهد آفتي به نام كپيبرداري طرح از ترمه يزد هستيم به نحوي كه صاحبان اين صنعت در استان را بسيار نگران كرده است.
"عليرضا سالاري" فروشنده يکي از برندهاي مشهور ترمه در يزد در اين رابطه ميگويد: ترمه اصيل با الياف ابريشمي بافته ميشود و هر توليدکننده طرح و نقوش خاص خود را طراحي و توليد ميكند به نحوي كه طرحها و توليداتشان نيز به نام آنها در بازار شناخته ميشود.
وي ادامه ميدهد: در حال حاضر شاهد عرضه پارچههاي ترمه از نوع الياف پلياستر هستيم که کيفيت اين پارچه را کاهش داده است و به سرعت شاهد رنگ باختگي و از بين رفتن پارچه حتي با يک بار شستشو هستيم و اين موضوع اصالت پارچه ترمه يزد را زير سوال برده است.
سالاري با بيان اين كه تشخيص ترمه اصل و تقلبي كار دشواري براي مردم عادي است، اظهار ميكند: بهترين راهكار براي خريد كالاي اصل، مراجعه متقاضيان به فروشندگان برندهاي معتبر و خريد از آنهاست والا امكان خريد اجناس تقلبي وجود دارد.
وي قيمت ترمه را بسته به تراکم و رنگ متفاوت ميخواند و تصريح ميكند: در حال حاضر و در بازار كنوني يزد اين قيمت براي هر متر ترمه بين 22 هزار تا 190 هزار تومان است.
سالاري با بيان اين كه بيشترين خريداران ترمه يزد از خارج استان هستند، مهمترين مصرف ترمه را در دوخت پشتي، روميزي، روتختي، جانماز و سجاده و اخيراً در توليد محصولات ديگري مانند کيف، کفش و غيره عنوان ميكند.
"امير رضايي" يکي ديگر از توليدکنندگان ترمه در استان هم کپيبرداري از طرحهاي برندهاي مشهور و با کيفيت ترمه استان يزد از جمله ترمه رضايي، ترمه هاشمي و ترمه سالاري را باعث خراب شدن بازار عرضه اين پارچه ميداند و ميگويد: اين اقدامات نابخردانه از سوي برخي سودجويان، خريداران را نسبت به ترمه استان بدبين کرده است.
وي ترمه را تنها پارچه كاملاً ايراني كه حتي طراحي آن نيز در داخل کشور است، ميخواند و بيان ميكند: در گذشته طرحهاي ترمه از سوي يک کارگر انجام و سپس بافت آن براساس طرح انجام ميشد و بعدها نيز با ماشيني شدن بافت، ترمه به وسيله جاکاردهاي کاغذي براساس طرح انجام ميگرفت اما اكنون جاکاردها، الکترونيکي شده و همين الکترونيکي شدن به معضلي براي ترمه تبديل شده است.
وي در اين مورد اضافه ميكند: جاكاردهاي الكترونيكي باعث شده تا كساني كه شناختي از اصالت ترمه ندارند به راحتي از طريق کپيبرداري از طرحهاي برندهاي مشهور توليد ترمه استان، بازار را تحت سلطه خود در آوردهاند.
رضايي ميگويد: گاهاً براي تثبيت يک طرح ترمه بيش از 6 ماه زمان صرف ميشود تا طرح به سرانجام برسد و بعد از آن نيز معرفي در بازار زمان زيادي را سپري ميكند ولي متاسفانه افراد سوءجو با کپيبرداري از طرحهاي توليدکنندگان استان، به اين توليدات پرزحمت ضربه ميزنند.
اين توليدکننده عنوان ميكند: 90 درصد از ترمه توليدي استان در خارج از استان مشتري دارد و شهرهاي تهران، تبريز و مشهد بيشترين مصرفکنندگان ترمه يزد هستند.
رضايي درباره رنگهاي مورد علاقه مردم نيز ميگويد: بسياري از مردم عقيده دارند که ترمه اصل بايد زمينه قرمز، قهوهاي و زرشکي داشته باشد در حالي که در گذشته هم ترمه با زمينههاي رنگهاي ديگر از جمله آبي وجود داشته است ولي چون توليد پارچههاي ترمه با برخي رنگها مانند آبي دشوارتر بوده، اغلب ترمهها با زمينه زرشکي، قهوهاي و قرمز توليد ميشده است.
به گفته وي، در حال حاضر ترمه در رنگهاي متنوعي در بازار عرضه ميشود، اما هنوز رنگهاي سنتي مورد علاقه مردم هستد.
به نظر ميرسد كه اگر مسئولان امر به ويژه متوليان اين ميراث فاخر گذشتگان، زودتر تدابير مقتضي را نيانديشند، ديري نخواهد گذشت كه همانند برخي ديگر از منسوجات استان با عرضه نمونههاي تقلبي پاكستاني و چيني شاهد ركود كامل اين صنعت باشيم.