بزرگنمايي:
خبریزد- ایران یکی از کشورهای ثروتمند دنیا محسوب می‌شود که تنها پشتوانه مالی و اقتصادی آن تاكنون منابع غنی نفتی بوده است، منابع سودآوری كه اگر افت و خیزهای سیاسی و تحریم‌های اقتصادی را هم در نظر نگیریم، دیر یا زود به پایان می‌رسد.
البته چند سالی است كه دولتمردان در تلاش برای خروج از وابستگی اقتصادی كشور به نفت هستند ولی در این میان به نظر می‌آید توجه لازم را به ثروت استراتژیك طلا به عنوان سرمایه‌ای نسبتاً پایدار و با دوام برای كشورمان ندارند، سرمایه‌ای كه حتی با صادرات مصنوعات آن به خارج از كشور، معادل وزن آن طلای خام به كشورمان بازمی‌گردد و صادرات آن نه تنها چیزی از ثروت‌های كشورمان كم نخواهد كرد بلكه موجب معرفی ظرفیت‌ها و رونق تولید در داخل كشورمان می‌شود.
این در حالی است كه از سوی دیگر صنعت طلای ایران قدمتی به اندازه تمدن این سرزمین كهن دارد و نه تنها افرادی خبره و با تجربه در این هنرصنعت پرورش یافته‌اند كه عامه مردم نیز با سرمایه‌گذاری در این حوزه خو گرفته‌اند به طوری تا چندی پیش بسیاری از مردم به ویژه بانوان علی‌رغم روی كار آمدن بانك‌ها و سپرده‌گذاری‌های بانكی، باز هم طلا را به عنوان یك اندوخته‌ی مالی مطمئن خریداری و نگهداری می‌كردند.
متاسفانه با این وجود، اوضاع حاكم بر اقتصاد كشورمان نه تنها نتوانسته منجر به توسعه اقتصادی و سرمایه‌ای صنعت داخلی طلای كشور شود بلکه بقای این صنعت را نیز به خطر انداخته و این وضعیت تا حدی است كه مردم نیز کمتر تمایلی به سرمایه‌گذاری در این حوزه یافته‌اند به طوری كه این روزها سایه‌ی رکود بر سر این صنعت افتاده است.
تاثیر این وضعیت به ویژه در شهرهای مانند یزد که به طلا به عنوان صنعتی پایدار، پاک و درآمدزا وابسته هستند و جمعیت زیادی نیز از این طریق كسب و كار می‌کنند، بسیار محسوس‌تر بوده به نحوی كه علاوه بر شرایط اقتصادی نامطلوب، قوانین غیرکارشناسی و سایر فشارهای وارده بر فعالان این صنف، ادامه این روند را برای آنها غیرقابل تحمل كرده است.
نه تنها در حال حاضر بخش زیادی از فعالان این حوزه، بیکار شده‌اند بلكه اكنون سرمایه‌های عظیم به کار گرفته شده برای تامین زیرساخت‌های اشتغالزایی در این حوزه نیز بلااستفاده مانده و خاك می‌خورند و این در حالی است كه مسئولان به دنبال ایجاد زیرساخت‌های اشتغال هستند.
متاسفانه جدای از به خطر افتادن فعالیت و دوام این صنف كه محدود به یزد و برند بین‌المللی طلای آن نمی‌شود، بسیاری از صنف‌های وابسته به این حوزه نیز ممكن است در شرایط ركود حاكم بر این بازار از رونق و كسب و كار بیافتند.
نامقرون به صرفه شدن بازار طلا
یکی از طلاسازان یزدی كه نخواست نامی از وی فاش شود، با بیان این که اغلب کارگاه‌های طلاسازی به دنبال نوسانات بازار طلا و ارز و همچنین افزایش نرخ برخی اقلام مصرفی وارداتی در حالت رکود و تعطیلی به سر میبرند، در این باره تصریح می‌کند: به دنبال نوسانات اخیر در بازار ارز، قیمت بسیاری از مواد مصرفی صنعت طلاسازی مانند الماس‌های تراش النگو، موم‌های ریخته‌گری و رنگ‌های مورد استفاده در این صنعت که از خارج از کشور وارد میشد، نسبت به قبل چندین برابر شده که با اجرت دست کنونی، تولید را غیر مقرون به صرفه کرده است.
وی افزایش قیمت طلا را نیز دلیلی بر عدم تمایل افراد به سرمایه گذاری در این صنعت و خرید جواهرات عنوان می‌کند و می‌گوید: این روزها بسیاری از آنهایی که در این حوزه اقدام به خرید می‌کنند نیز بیشتر به سمت طلای خام روی آورده‌اند ولی این دسته افراد نیز به دلیل عدم ثبات قیمت بازار، متضرر و نسبت به آینده این بازار نا امید شده‌اند.
این طلاساز یزدی با اشاره به مشکلات پیرامون کاهش تولیدات طلا در بازار یزد، بیان می‌کند: با توجه به کاهش تولید طلا در بازار، ابزارفروش‌ها، تولیدکنندگان دستگاه‌های طلاسازی و حتی فروشندگان طلای آب شده نیز دیگر به این حوزه خدمات ارائه نمی‌كنند.
وی اضافه می‌کند: از طرفی به دنبال کاهش قدرت خرید مردم و از رونق افتادن این بازار، بسیاری از کارگاه‌های طلاسازی ناگزیر به تعدیل نیروهای خود شده و عذر بسیاری از نیروهای انسانی خود را خواستهاند که بیکاری این افراد نیز صدمه بزرگی را بر پیکره جامعه وارد کرده است.
وی رونق بازار طلا و جواهرات را پایه و اساس بسیاری از مشاغل دیگر می داند و اظهار می‌کند: زرگری، صنعت بزرگی است که به دنبال نوسانات اقتصادی اخیر بازار، تنها در استان یزد با ادامه این روند چندین هزار نیروی کار شاغل در این صنعت از اشتغال در این حوزه بازمی‌مانند.
طلای یزد نیازمند بروزرسانی و توسعه صادرات
این طلاساز یزدی که سابقه 20 سال فعالیت در این حوزه را دارد، در بخش دیگری از صحبتهایش بر اهمیت تبادل اطلاعات و تکنولوژی در این صنعت اشاره و عنوان می‌کند: هر چند حدود 90 درصد از دستگاه‌ها داخلی و تکنولوژی‌های استفاده شده در صنعت طلاسازی یزد با سایر کشورهای پیشرفته دنیا برابری می‌کند اما این صنعت همچنان نیازمند بروزرسانی است.
وی با اشاره به برند بودن طلای یزد، اظهار می‌کند: علی‌رغم این که تولیدات زیورآلات سنتی یزد در دنیا بینظیر است و سالهاست که به برندی برای یزد تبدیل شده ولی تاکنون هیچ اقدام خاصی برای توانمندی و حفظ این برند نامی استان صورت نگرفته و این در حالی است که معرفی بیشتر این برند به دنیا نیازمند توسعه صادرات در این بخش است.
وی با ابراز نگرانی در مورد بقای برند طلای یزد در سالهای آتی، خاطرنشان می‌کند: باید در شرایط اقتصادی کنونی برای بقای این صنعت پررونق در کشور و حفظ برند طلای یزد تقلا کنیم و برای تحقق این مهم نیز مسئولان باید اهتمام بیشتری کنند.
مالیات بر ارزش افزوده مشکل عمده زرگران
«محمدرضا نوری زاده» رییس اتحادیه طلا و جواهرات یزد با اشاره به وضع قانون مالیات بر ارزش افزوده به عنوان اصلی‌ترین مشکل صنف طلا و جواهرات، اظهار می‌کند: فعالان این صنف هیچ وقت مشکلی نداشته یا زمینه‌ساز مشکلی نبودهاند و حتی در پرداخت مالیات دارای عملکردی با معدل بالا بودهاند اما چند سالی است که علاوه موضوع پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در کنار مالیات پرداختی از سوی کاسبان و فعالان این صنف، به معضلی برای آنها تبدیل شده است.
وی می‌گوید: البته هر چند حذف مالیات ارزش افزوده طلا در سال جاری در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی مصوب شده ولی هنوز برای موافقت با این قانون اقدامی نشده است و گویا هیچ مسئولی خواهان تداوم فعالیت این صنف در کشور نیست.
این مسئول اضافه می‌کند: این مشکل در حالی دامنگیر فعالان این صنعت شده که کارگاه‌های طلاسازی حتی آنهایی که معاف از پرداخت مالیات نیز هستند، موظف به پرداخت قریب یک میلیون و 100 هزار تومان هزینه به اداره استاندارد شده‌اند که در این مورد نیز هیچ توضیحی مگر این كه براساس دستور العمل است، نمی‌دهند.
هشدار در مورد خرید طلای آب شده و سکه
رییس اتحادیه طلا و جواهر یزد خرید طلای آب شده و سکه از سوی مردم را نیز معضلی برای این صنف ذکر و با هشدار در مورد امکان تقلبی بودن آنها در هیاهوی نوسانات اقتصادی بازار، تصریح می‌کند: طلاهای آب شده و سکههای خریداری شده قاعدتاً باید بعد از كاهش نوسانات اقتصادی توسط مردم به فروش برسد ولی در آن زمان متوجه تقلب‌ها و ضررهای احتمالی در این رابطه خواهند شد.
وی در این مورد با بیان این که طلاهای ساخته شده با نظارت صنایع‌دستی، استاندارد و اتحادیه به بازار عرضه می شود، تاکید می‌کند: هر چند طلا در شرایط کنونی و با وجود مسائل مرتبط با مالیات آن دیگر به عنوان سرمایه به شمار نمیآید اما بسیاری از افراد برای فرار از مالیات ارزش بر افزوده و اجرت ساخت جواهرات اقدام به خرید طلای آب شده و سکه می‌کنند در حالی که هیچ نظارتی در مورد اصالت آنها وجود ندارد و ممکن است متحمل خسارتهای سنگینتری در این مورد شوند.
صنعت 5000 ساله ایران در آستانه نابودی
نوری زاده با بیان این که صنف زرگری در نوسانات اقتصادی تنها صنف متضرر نخواهد بود، تاکید می‌کند: 40 صنف وابسته به صنعت طلا به ویژه فروشندگان و سازندگان طلا، بنک‌داران، آب‌شده فروشیها، تولیدکنندگان ابزارآلات این صنعت و صنوف دیگر نیز از نابودی این صنعت متضرر خواهند شد.
وی به ابطال حدود 60 درصد پروانه کسب فعالان این صنف، حدود 50 درصد کارت‌های صنایع‌دستی و 150 کد استاندارد در این صنعت استان اشاره می‌کند و می‌گوید: متاسفانه اگر دست روی دست بگذاریم، بیش از 25 هزار فعال و شاغل در این حوزه بیکار می‌شوند و باید برای امرار معاش خود و خانوادهشان به جستجوی مشاغل دیگری روی بیاورند.
رییس اتحادیه طلا و جواهر یزد با اشاره به تعطیلی کارگاه‌های عمده و دارای کد استاندارد ملی در این استان، خاطرنشان می‌کند: کارگاه‌های طلاسازی یزد، روزی بر سر پرورش شاگردان خبره و ماهر و همچنین اشتغالزایی برای افراد محروم، معلول و حتی دارای سوء پیشینه با یکدیگر رقابت می‌کردند اما هم اکنون برای بقای این صنعت استراتژیک دست و پا می‌زنند.
وی به چالشهای ناشی از نابودی این صنعت 5000 هزار ساله اشاره و تصریح می‌کند: طلای یزد به دلیل عیار خاص و طرح‌های ویژه زبانزد خاص و عام است و بر حسب این دو معیار نسبت به چهار شهر شاخص تولید طلای کشور یعنی اصفهان، مشهد، تبریز و تهران، برتری دارد.
مسکوت ماندن جریان صادرات طلای ایران
نوری‌زاده با اشاره به کشور ترکیه به عنوان دومین صادر کننده طلای جهان، عنوان می‌کند: کشور ترکیه که حدود 15 سال پیش، هیچ حرفی برای گفتن در صنعت طلا نداشته هماکنون به دومین صادرکننده طلای دنیا تبدیل شده است و از صادارت در این بخش درآمدهای هنگفتی کسب می‌کند ولی صنعت اصیل و 5000 ساله طلای ایران متزلزل و در آستانه نابودی است.
وی وضعیت صادرات تولیدات صنعت طلای کشور را نامطلوب می خواند و می‌گوید: این مشكلات تا این اندازه پیش رفته كه حتی كشورهای حوزه خلیج فارس نیز دیگر رغبتی به واردات طلای ایران به كشورشان ندارند و ترجیح می‌دهند كه آن را از كشوری مانند تركیه خریداری كنند و این در حالی است كه در شرایط کنونی ما تنها به تماشای پیشرفت و توسعه کشورهایی مانند ترکیه نشسته‌ایم، هرچند كه مشکلات سد راه صادرات طلای کشورمان نیز غیر قابل حل نیست.
نوری‌زاده تزلزل در این بخش را متاثر از بی‌برنامگی دولتمردان میداند و می‌گوید: طلای یزد دارای طراحی‌های خاصی است كه به طور موروثی ساخته می‌شود و حتی فعالان این صنف در زمینه طرح‌های جدید نیز از تلفیق و ترکیب این طرح‌ها، تولیدات موفقی را به بازار عرضه كرده‌اند به طوری که در بخش طلای صنعتی نیز هر دو ماه یک‌بار شاهد طرح‌های جدیدی از جواهرات مانند النگو هستیم.