بزرگنمايي:

خبر یزد - یزد ـ عمر پارک‌های علم و فناوری هنوز به 20 سال نرسیده اما در این مدت شتاب خوبی در توسعه فناوری داشته‌اند و به نظر می‌رسد عدم توازن میان عرضه و تقاضای فناوری، این مراکز را رنج می‌دهد.

خبرگزاری مهر ، گروه استان‌ها ـ نیره شفیعی‌پور: پارک علم و فناوری یزد در مردادماه سال 1380 به عنوان دومین پارک علم و فناوری در سطح کشور راه‌اندازی شد و تاکنون با 17 سال عمر، 800 هسته و مؤسسه را در دوره‌های مختلف مورد حمایت قرار داده و در حال حاضر 262 شرکت در مراحل پیش‌رشد، رشد و پسارشد در این پارک مشغول به کار هستند.
پارک علم و فناوری اقبال هم‌اکنون دارای سه پردیس بزرگ فناوری شامل پردیس ICT ، پردیس بیوتکنولوژی و سیستم‌های پیشرفته صنعتی و پردیس علوم انسانی و هنر که شرکت‌ها در هر سه مرحله پیش‌رشد، رشد و پسارشد را در خود جای داده‌اند ضمن اینکه دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی و مراکز شهرستانی همچنین صندوق پژوهش و فناوری که وظیفه تامین منابع مالی به اشکال مختلف در طرح‌های فناورانه را بر عهده دارد، در کنار پارک علمی کودکان و ... یک مجموعه را در استان تشکیل داده که همه با هم در مسیر توسعه فناوری و تجاری‌سازی ایده‌ها فعالیت می‌کنند.
از آنجا که یکی از اصلی‌ترین مشکلات استان یزد،‌ بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و مهاجرت نخبگان به شمار می‌رود، نقش پارک‌های علم و فناوری در اشتغال‌زایی برای این قشر در گفتگو با رئیس پارک علم و فناوری مورد بررسی قرار گرفته است.
ایجاد مراکز توسعه فناوری در عرصه کاشی، آب و انیمیشن
داریوش پورسراجیان، رئیس پارک علم و فناوری یزد در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: یکی از جدیدترین برنامه‌هایی که توسط پارک علم و فناوری یزد انجام شده، ایجاد مراکز توسعه فناوری تخصصی است این مراکز متمرکز بر مزیت‌ها و چالش‌های خاص هستند و از جمله آنها می‌توان به مرکز توسعه فناوری کاشی و سرامیک، مرکز توسعه فناوری آب و مرکز توسعه فناوری انیمیشن اشاره کرد که هم‌اکنون فعال شده‌اند.
وی گفت: با استقبالی که از سوی صنعت نساجی صورت گرفت، مرکز توسعه و فناوری نساجی همچنین مرکز توسعه و فناوری انرژی و فولاد نیز به زودی راه‌اندازی می‌شود.
پورسراجیان افزود: در این مراکز تمام عناصر زنجیره مدیریت، از تکنولوژی و انتقال تکنولوژی، توسعه و ترویج تا بازاریابی و تجاری سازی را در قالب ماموریت‌های خود به انجام می‌رسانند و تمام این عناصر در قالب شرکت‌های سهامی به عنوان سهامداران شرکت فعالیت می‌کنند.
توجه ویژه پارک علم و فناوری یزد به تقویت جریان صادرات فناوری
رئیس پارک علم و فناوری یزد بیان کرد: پشتیبانی و تقویت جریان صادرات فناوری برای شرکت‌های فناور نیز مورد توجه قرار گرفته و این مهم از طریق ایجاد دفاتر مبادلات فناوری پیگیری شده و به طور مشخص فعلا به کشورهای گرجستان و عمان صادرات فناوری یا زمینه‌سازی برای انتقال فناوری انجام می‌شود.
وی عنوان کرد: ماموریت ما این است که بستر تجاری سازی یافته‌های پژوهشی و دانش‌های آموخته شده توسط فارغ التحصیلان دانشگاهی را به وجود آوریم و در این مسیر دو محور اصلی شامل آموزش‌ها، مشاوره، رصد، پایش و ارزیابی همچنین ارائه آموزش‌ها و مشاوره‌های تخصصی در حوزه ایده‌های محوری شرکت‌ها مدنظر قرار دارد تا هسته‌های متشکل از فارغ التحصیلان به شرکت‌های تجاری مستقل تبدیل شود.
پورسراجیان خاطرنشان کرد: پارک علم و فناوری در واقع واسطه‌ای بین نهادهای پژوهشی و آموزشی و صنعت و بازار است که خروجی این وساطت، یکسری شرکت فناور یا دانش بنیان است که وظیفه آنها تجاری سازی یافته‌های پژوهشی است.
ایده‌آل ما فروش فرمول و نرم‌افزار توسط شرکت‌های دانش‌بنیان به صنعتگران است
وی تصریح کرد: ایده‌آل ما این است که به عنوان مثال یک شرکت دانش‌بنیان در حوزه دارو، به مرحله‌ای برسد که فرمول خود را در داخل یا خارج از کشور به فروش برساند البته این امر در حوزه ICT اندکی متفاوت است زیرا در این بخش، فناوری و محصول به هم تنیده هستند و چندان نمی‌توان ‌آنها را از هم تفکیک کرد هر چند که ‌شرکت‌های فعال در این حوزه نیز ممکن است به فرمول‌های نرم‌افزاری برسند که بتوانند آنها را به تولیدکنندگان نرم افزاری بفروشند.
رئیس پارک علم و فناوری یزد با بیان اینکه در حال حاضر هزار و 500 نفر در شرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری یزد مشغول به کارند که عمده آنها فارغ‌التحصیلان دانشگاهی هستند، افزود: پارک علم و فناوری توانسته بخشی از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی دارای ایده و دانش را به کار بگیرد.
بخشی از بیکاری فارغ‌التحصیلان یزد مربوط به رشد سریع جمعیت است
وی در مورد بیکاری فارغ‌التحصیلان بیان کرد: بخشی از این بیکاری مربوط به رشد سریع جمعیتی در یک دوره خاص است که این آمار باید از بیکاری ناشی از عدم سرمایه‌گذاری اقتصادی جدا و سهم‌ها مشخص شود زیرا در این صورت می‌توان دقیق‌تر تصمیم‌گیری کرد.
پورسراجیان عنوان کرد: همین‌که یزد، قدیمی‌ترین پارک کشور است، نشان می‌دهد که مسئولان استان از همان زمان پیش‌بینی بیکاری تحصیلکرده‌ها را داشتند اما واقعیت این است که عرضه و تقاضا توازن ندارد یعنی رشد و توسعه پارک‌های علم و فناوری متناسب با رشد شرکت‌های دانش بنیان صورت نگرفته است.
وی اظهار داشت: کمبود منابع می‌تواند آسیب بزند و عدم تناسب بین این منابع، میزان آسیب را بیشتر می‌کند به عنوان مثال وقتی می‌گوییم یزد مشکلات زیست‌محیطی دارد و مشکل آب دارد، شدت بیکاری و مهاجرت را تشدید می‌کند.
آهنگ رشد در حوزه‌های مختلف متوازن نیست
پورسراجیان ادامه داد: آهنگ رشد در حوزه‌های مختلف متوازن نیست و این می‌تواند حتی منجر به تاخیر در جریان مهاجرت یا بیکاری شود به این شکل که به عنوان مثال، سرمایه گذاری در پارک‌ها و مراکز رشد و فناوری انجام می‌شود اما اگر اینها نتوانند جذب ساختار اقتصادی کشور شوند و بازار فناوری وجود نداشته باشد یا امکان صادرات فناوری نباشد و بخش صنعت هم به عنوان مشتری اصلی داخل کشور، خریدار تکنولوژی نباشد، نتیجه این است که این شرکت‌ها ناپایدار می‌شوند یا از بین می‌روند یا پدیده‌ای به اسم مهاجرت شرکت‌های دانش بنیان شکل می‌گیرد.
مهاجرت شرکت‌های دانش‌بنیان یزد به شهرهای بزرگ
وی تصریح کرد: البته در یزد این مهاجرت‌ها اغلب به شهرهای بزرگ صورت می‌گیرد و این موضوع بسیار کُند دارد آثار خود را نشان می‌دهد به نحوی که شرکت‌ها به محض توانمند شدن و بزرگتر شدن، از یزد می‌روند اما تلاش ما به اینجا رسیده که فعلا بتوانیم بخشی از اثرگذاری این شرکت‌ها را در یزد حفظ کنیم اما بخش بزرگی از آن دیگر خارج از توان ما است.
رئیس پارک علم و فناوری یزد با هشدار نسبت به وضعیت عرضه و تقاضای فناوری بیان کرد: سرعت رشد بخش فناوری در اقتصاد دانش بنیان به شکل قابل قبولی افزایش یافته اما اگر بقیه به همراه آن حرکت نکنند، تنها در بروز مشکلات جدی‌تر، تاخیر ایجاد شده وگرنه در نهایت مشکلات بروز خواهند کرد به این معنا که بعد از چند سال شاهد خواهیم بود که تعداد زیادی شرکت راه‌اندازی شده که یا مهاجرت کرده‌اند یا از هم پاشیده شده‌اند و این یعنی بیکاری و مهاجرت و چرخه دوباره تکرار می‌شود.
وی افزود: قوانین و مقررات ما و تخصیص منابع و ابزارهای مدیریتی باید با سرعت بیشتری و متوازن با توسعه شرکت‌های دانش بنیان پیش بروند.
تقویت یک‌طرفه شرکت‌های دانش‌بنیان آثار منفی به دنبال دارد
پورسراجیان تصریح کرد: تقویت جریان شرکت‌های دانش بنیان به تنهایی اثر دارد اما یک اثر منفی نیز در کنار خود دارد و باید مراقب این آثار منفی باشیم.
وی تاکید کرد: عرضه فناوری در کشور بالا رفته و اگر در زمینه تقاضا کاری انجام نشود، مانند هر بنگاه اقتصادی دیگری با مشکل مواجه می‌شود ضمن اینکه در عرصه فناوری، رقبای خارجی نیز وجود دارند و از سوی دیگر نمی‌توانیم به راحتی جلوگیری از قاچاق کالا و خدمات، از قاچاق علم و فناوری نیز جلوگیری کنیم.
رئیس پارک علم و فناوری یزد خاطرنشان کرد: در بخش قوانین، مقررات، تغییر در شرایط اقتصادی بخش صنعت، عملکرد واقعی‌تر صنعت و دانش‌بنیان شدن آن،‌ تسهیل سرمایه‌گذاری و .... باید تغییراتی ایجاد شود تا بتوانیم عرضه و تقاضای فناوری که در پس آن، اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را به دنبال دارد، شاهد باشیم.
وی تصریح کرد: اکنون فاصله میان رشد فناوری و تقاضای فناوری زیاد است و تقاضا در سطح بسیار پایین‌تری قرار دارد و این در شرایطی است که یزد یک استان صنعتی است و ما از شرایط بهتری نسبت به سایر استان‌ها قرار داریم بنابراین می‌توان پیش‌بینی کرد که در سایر مناطق کشور، این عدم توازن به مراتب بیشتر از یزد است.
اگر زیرساخت‌ها فراهم شود هیچ نگرانی در عرضه فناوری نداریم
پورسراجیان در پاسخ به این سئوال که آیا همه شرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری یزد، فناوری برای عرضه دارند و همه آنها در این مسیر موفق هستند، افزود: ارزیابی‌های سختگیرانه‌ای داریم و نمی‌شود که شرکتی موفق نباشد یا فعالیتی نداشته باشد و در پارک بماند بنابراین برای حفظ برند پارک یزد و داشتن خروجی‌های با کیفیت‌تر همواره در حال ارزیابی هستیم.
رئیس پارک علم و فناوری یزد در مورد چالش‌هایی که پارک یزد با آن مواجه است نیز عنوان کرد: در یزد منابع انسانی بسیار خوبی داریم و اگر زیرساخت‌هایی لازم فراهم شود، در حوزه عرضه فناوری هیچ نگرانی نداریم.
پورسراجیان تصریح کرد: اکنون تعداد زیادی شرکت، متقاضی ورود به پارک هستند اما فضای کافی و نرم‌افزارهای لازم برای پذیرش و استقرار آنها در پارک نداریم.