«تجاوز به ذهن» و «فلسفه سیاسی هابز»
مقالات
بزرگنمايي:
خبر یزد - ایسنا /«تجاور به ذهن: روانشناسی کنترل فکر، ذهنکُشی و شستشوی مغزی» نوشته آبراهام موریتس میرلو با ترجمه کیا سلیمانی در 392 صفحه با شمارگان 770 نسخه و قیمت 350 هزار تومان در انتشارات ققنوس منتشر شده است.
در بخشی از پیشگفتار کتاب به قلم نویسنده آمده است: این کتاب میکوشد استحاله غریب ذهن آزاد آدمی به ماشین پاسخگوی بیاراده را توضیح دهد - استحالهای که نه تنها ممکن است حاصل پارهای از جریانهای پنهان فرهنگی در جامعه امروزیمان بلکه حاصل آزمایشهایی تعمدی باشد که در خدمت ایدئولوژیای سیاسیاند.
تجاوز به ذهن و تعرض روانی مخفیانه در زمره قدیمیترین جرایم بشریاند. این جرایم احتمالاً به ایام پیش از تاریخ بازمیگردند، زمانی که انسان نخستینبار دریافت که میتواند از ویژگیهای همدلی و تفاهم انسانی جهت اعمال قدرت بر همنوعانش استفاده کند. کلمه «rape» (تجاوز) از کلمه لاتینِ rapere به معنی قاپیدن و دزدیدن مشتق شده است اما این کلمه با کلمات rave و raven نیز خویشاوندی دارد و به معنی «غلبه کردن»، «به وجد آوردن»، «حمله کردن»، «غصب کردن»، «تاراج کردن» و «دزدیدن» است.
کلمات امروزی «شستشوی مغزی»، «کنترل فکر» و «ذهنکُشی» در خدمت ارائه مفهوم شفافتری از روشهایی واقعی هستند که شرافت آدمی را زیر پا میگذارند. وقتی مفهومی نام راستین خود را مییابد میتواند به سهولت رسمیت یابد - و با همین شناخت است که فرصتی برای اصلاحات نظاممند به دست میآید.
در این کتاب خواننده وارد بحثی درباره پارهای از خطرهای قریبالوقوعی خواهد شد که تعاملات فرهنگی آزادانه را تهدید میکنند. این کتاب بر پیامد عظیم فرهنگی دخالت ذهنی اجباری تأکید میکند. فقط تکنیکهای مصنوعی اعمال زور نیستند که مهماند بلکه مهمتر از آنها دستکاری نامحسوس احساسات و اندیشه ماست. خطر نابودی روح و روان ما با خطر نابودی ما در نتیجه جنگ هستهای قیاسپذیر است. به علاوه، این دو خطر همبسته و در هم تنیدهاند.
همچنین در نوشته پشت جلد کتاب آمده است: چیزی شگرف در دنیایمان در حال روی دادن است. امروزه فرد دیگر فقط برای جرمی که واقعاً مرتکب شده مجازات نمیشود و ممکن است مجبور شود به جرایمی اعتراف کند که قضات برایش برساختهاند، قضاتی که از اعترافش برای پیشبرد مقاصد سیاسی خویش سود میبرند. اینکه کسانی را که بر مسند قضاوت نشستهاند شریر تلقی و لعن و نفرینشان کنیم کافی نیست. باید بدانیم چه چیزی باعث اقرار کاذب به گناه میشود؛ باید به ذهن آدمی با همه شکنندگی و آسیبپذیریاش نگاه دیگری بیفکنیم.
همچنین کتاب «فلسفه سیاسی هابز: مبنا و تکوین آن» نوشته لئو اشتراوس در 246 صفحه با شمارگان 770 نسخه و قیمت 220 هزار تومان در نشر یادشده عرضه شده است.
در نوشته پشت جلد کتاب آماده است: آیزایا برلین «فلسفه سیاسی هابز: مبنا و تکوین آن» را بهترین کتاب اشتراوس تلقی میکرد؛ هانا آرنت، علیرغم اختلافاتی که با اشتراوس داشت، این اثر را بهعنوان یکی از منابع مطالعاتی اصلی به دانشجویان خود پیشنهاد میکرد؛ و مایکل اوکشات همواره آن را به منزله اثری ارزشمند در باب فلسفه سیاسی هابز میستود. این اثر، که حدودا 90 سال پیش نوشته شده است، همچنان یکی از اصولیترین و عمیقترین آثار در باب فلسفه سیاسی هابز است. تفسیر ظریف و نکتهسنج اشتراوس در این اثر خواننده دقیق را به فراسوی مدخلهای «تاریخ اندیشهای» رایج میبرد و مبنای فلسفه سیاسی هابز را متجلی میسازد. طبق این تفسیر دقیق اما شدیدا مناقشهانگیز، فلسفه سیاسی هابز مبنای نهایی خود را در نوعی «نگرش اخلاقی» یا «اخلاقگرایی» مییابد، چیزی که اشتراوس آن را «عمیقترین لایه ذهن مدرن» مینامد. بر همین اساس، در آرای هابز، فلسفه یا امر نظری نهایتاً به نوعی روششناسی در خدمت نگرش اخلاقی مذکور بدل میشودد: «تکنیکی برای تنظیم دولت»؛ کنیز یا خادمی برای امر انسانی_اخلاقی فلسفه سیاسی هابز، یا فلسفه سیاسی مدرن، بیش از آن که فلسفه باشد، سیاست است.
-
پنجشنبه ۱۱ بهمن ۱۴۰۳ - ۱۸:۱۶:۲۲
-
۶ بازديد
-
-
خبر یزد
لینک کوتاه:
https://www.khabareyazd.ir/Fa/News/695700/