خبر یزد - آخرین خبر / بر اساس فرضیه ضربه غول پیکر، ماه از برخورد عظیم بین یک زمین اولیه و یک جسم به اندازه مریخ (Theia) تقریباً 4.5 میلیارد سال پیش شکل گرفت. این عمدتا بر اساس مطالعه سنگ‌های نمونه بازیابی شده توسط ماموریت‌های آپولو و مطالعات لرزه‌ای است، که نشان داد زمین و ماه از نظر ترکیب و ساختار مشابه هستند. مطالعات بیشتر روی سطح ماه، ویژگی هایی را نشان می دهد که این سیاره زمانی از نظر آتشفشانی فعال بوده است، از جمله ماریا قمری (مناطق تاریک و مسطح پر از گدازه های جامد).
به نقل از یونیورز تودی در گذشته، محققان مشکوک بودند که این ماریاها در اثر انقباضات داخلی که میلیاردها سال پیش رخ داده است، شکل گرفته اند و از آن زمان تاکنون ماه خاموش مانده است. با این حال، مطالعه جدیدی که توسط محققان موزه ملی هوا و فضای (NASM) و دانشگاه مریلند (UMD) انجام شد، برآمدگی‌های کوچکی را در سمت دور ماه نشان داد که جوان‌تر از قسمت‌های نزدیک ماه هستند. یافته‌های آن‌ها شواهد دیگری است مبنی بر اینکه ماه میلیاردها سال پس از تشکیل هنوز فعالیت‌های زمین‌شناسی را تجربه می‌کند.
این تحقیق توسط کول نایپور و توماس آر. واترز، دانشجوی فوق دکترا و زمین شناس ارشد مرکز مطالعات زمین و سیاره NASM در موسسه اسمیتسونیان انجام شد. جکی کلارک، دستیار دانشمند تحقیقاتی دپارتمان زمین شناسی UMD به آنها پیوست. بر اساس تحقیقات قبلی، دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که ماه زمانی دارای میدان مغناطیسی بوده است. مانند زمین، این میدان توسط یک دینام در داخل ماه نیرو می‌گیرد که توسط یک هسته بیرونی مایع (که یک هسته جامد درونی را احاطه کرده است) ایجاد می‌کند که برخلاف چرخش محوری آن می‌چرخد. با این حال، تبلور در هسته ماه حدود 4 میلیارد سال پیش آغاز شد و باعث شد این دینام بین 2.5 تا 1 میلیارد سال پیش ناپدید شود. این منجر به ناپدید شدن مگنتوسفر و فعالیت آتشفشانی آن شد که حدود 3 میلیارد سال پیش متوقف شد. همانطور که کلارک در بیانیه مطبوعاتی اخیر UMD خلاصه کرد:
بسیاری از دانشمندان بر این باورند که بیشتر حرکت‌های زمین‌شناسی ماه دو و نیم، شاید سه میلیارد سال پیش رخ داده است. اما می بینیم که این لندفرم های تکتونیکی اخیراً در میلیارد سال گذشته فعال بوده اند و ممکن است امروز هم فعال باشند. به نظر می رسد این برآمدگی های کوچک مادیان در حدود 200 میلیون سال گذشته شکل گرفته اند، که با توجه به مقیاس زمانی ماه نسبتاً جدید است.

نایپانگ، واترز و کلارک با استفاده از نقشه‌برداری و مدل‌سازی پیشرفته، 266 برآمدگی کوچک ناشناخته را در سمت دور ماه پیدا کردند. اینها عمدتاً در گروه‌های 10 تا 40 برآمدگی قرار گرفته‌اند که احتمالاً در مناطق باریکی در 3.2 تا 3.6 میلیارد سال پیش شکل گرفته‌اند، جایی که ممکن است ضعف‌های اساسی در پوسته ماه وجود داشته باشد. بر اساس تکنیکی به نام «شمارش دهانه»، تیم دریافتند که این برجستگی‌ها به طور قابل توجهی جوان‌تر از سایر ویژگی‌های محیط اطراف خود هستند.
اساساً، هرچه سطح دهانه‌های بیشتری داشته باشد، قدیمی‌تر است. کلارک گفت: سطح زمان بیشتری برای جمع آوری دهانه های بیشتر دارد. پس از شمارش دهانه‌های اطراف این برآمدگی‌های کوچک و مشاهده این که برخی از برآمدگی‌ها از میان دهانه‌های برخوردی موجود بریده‌اند، ما بر این باوریم که این شکل‌های زمین در 160 میلیون سال گذشته از نظر تکتونیکی فعال بوده‌اند.

اندازه‌گیری‌های جدید سنگ‌های ماه نشان داده‌اند که ماه باستانی یک میدان مغناطیسی دینامی در هسته فلزی مایع خود (داخلی‌ترین پوسته قرمز) دارد. این تیم همچنین خاطرنشان کرد که برآمدگی های مشاهده شده در سمت دور ماه از نظر ساختار شبیه به پشته های موجود در سمت نزدیک هستند. این نشان می‌دهد که هر دو توسط نیروهای یکسانی ایجاد شده‌اند، احتمالاً توسط ماه‌لرزه‌های کم عمقی که برای اولین بار توسط مأموریت‌های آپولو شناسایی شدند. دانشمندان از آن زمان به این نتیجه رسیده اند که این تغییرات به دلیل ترکیبی از جابجایی ها در مدار ماه و کوچک شدن تدریجی آن ایجاد می شود - که توضیح می دهد که چرا ماه همچنان لغزش های زمین را تجربه می کند. درک عواملی که سطح ماه را شکل می دهند برای ماموریت های ماه آینده بسیار مهم است.
همانطور که کلارک اشاره کرد، این فرصت هایی را برای مطالعات بیشتر در مورد تکامل ماه ارائه می دهد:
ما امیدواریم که ماموریت‌های آینده به ماه شامل ابزارهایی مانند رادار نفوذی زمین باشد تا محققان بتوانند ساختارهای زیر سطح ماه را بهتر درک کنند. دانستن اینکه ماه هنوز از نظر زمین شناسی پویا است، پیامدهای بسیار واقعی برای جایی که ما در حال برنامه ریزی برای قرار دادن فضانوردان، تجهیزات و زیرساخت های خود در ماه هستیم، دارد.