بزرگنمايي:

خبر یزد - ایسنا/خراسان رضوی فرهنگ پهلوانی در ایران ریشه‌ای عمیق در تاریخ، ادبیات و سنت‌های اجتماعی دارد. این فرهنگ نه‌تنها به قدرت جسمانی بلکه به اخلاق، جوانمردی، فداکاری و احترام به دیگران تأکید دارد.
با توجه به اهمیت این فرهنگ در ایران و دربین ایرانیان، روز 27 فروردین به‌عنوان روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه‌ای در تقویم ایران ثبت‌شده است و چه‌بسا، پهلوانان ایرانی از گذشته‌های دور به‌عنوان نمادهای شجاعت و انسان‌دوستی شناخته‌ شده‌اند.
ایسنا ، به مناسبت این روز با جواد روشندل -پژوهشگر فرهنگی در خراسان رضوی- به گفت‌وگو نشست که در ادامه می‌خوانید.
روشندل با اشاره به ویژگی‌های فرهنگ پهلوانی، جوانمردی و اخلاق را مهم‌ترین ویژگی این فرهنگ دانست و اظهار کرد: پهلوانان ایرانی همواره به اصول اخلاقی پایبند بوده و در برابر ظلم ایستادگی کرده‌اند و فرهنگ پهلوانی در تربیت اجتماعی ایرانیان نقش مهمی داشته و به ایجاد جامعه‌ای متعهد و مسئول کمک کرده است. 
وی بابیان اینکه نام‌گذاری روزی در تقویم برای پاسداشت فرهنگ پهلوانی، فرصتی برای گرامیداشت این میراث ارزشمند و معرفی بیشتر آن به نسل‌های جدید را فراهم می‌کند، گفت: این فرهنگ همچنان زنده است و در میان ورزشکاران و مردم ایران جایگاه ویژه‌ای دارد به‌طوری‌که ورزش زورخانه‌ای به‌عنوان یک ورزش سنتی با حرکات موزون و استفاده از ابزارهای خاص، نه‌تنها جسم را تقویت می‌کند بلکه روحیه پهلوانی را نیز پرورش می‌دهد. 
تاثیر فرهنگ پهلوانی برجامعه
روشندل ادامه داد: فرهنگ پهلوانی همچنان در جامعه امروز ایران نیز تأثیرگذار است و در ابعاد مختلف اجتماعی، اخلاقی و ورزشی نقش مهمی ایفا می‌کند. این فرهنگ که ریشه در تاریخ و سنت‌های ایرانی دارد، به‌عنوان الگویی برای رفتارهای جوانمردانه و اخلاقی در میان مردم شناخته می‌شود.
وی به تأثیرات فرهنگ پهلوانی بر جامعه امروز ایران اشاره و تاکید کرد: این فرهنگ باعث الهام گرفتن بسیاری از ورزشکاران و افراد جامعه از اصول اخلاقی پهلوانی مانند احترام، انصاف و کمک به دیگران می‌شود و به تقویت همبستگی اجتماعی و ایجاد حس مسئولیت‌پذیری در میان مردم می‌انجامد.
این پژوهشگر فرهنگی با اشاره به حضور فرهنگ پهلوانی در هنر و ادبیات، اظهار کرد: این فرهنگ در شعر، داستان‌ها و نمایش‌های ایرانی بازتاب یافته و به‌عنوان بخشی از هویت ملی حفظ‌ شده است.
وی خاطرنشان کرد: برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که فرهنگ پهلوانی از دوران باستان تا امروز رشد کرده و با مفاهیم مذهبی و ملی پیوند خورده است، به‌ویژه با آموزه‌های حضرت علی (ع) که به‌عنوان الگوی جوانمردی شناخته می‌شود؛ همچنین تلاش‌هایی برای احیای این فرهنگ در جامعه صورت گرفته تا ارزش‌های اخلاقی آن همچنان زنده بمانند.
وی با اشاره به تأثیر عمیق فرهنگ پهلوانی بر جامعه و ایفای نقش در ابعاد مختلف اجتماعی، اخلاقی و ورزشی، تصریح کرد: این فرهنگ که ریشه در تاریخ و سنت‌های ایرانی دارد، به‌عنوان الگویی برای رفتارهای جوانمردانه و اخلاقی در میان مردم شناخته می‌شود و با مفاهیمی مانند جوانمردی، عدالت‌خواهی و فداکاری پیوند خورده است و در دوره‌های مختلف تاریخی، از اساطیر گرفته تا دوران معاصر، تأثیرگذار بوده است.
روشندل در خصوص ریشه‌های تاریخی فرهنگ پهلوانی اظهار کرد: در ایران باستان، پهلوانان نه‌تنها جنگجویانی قدرتمند بودند، بلکه نمادهای اخلاق و انسان‌دوستی محسوب می‌شدند. داستان‌هایی مانند رستم در شاهنامه فردوسی نمونه‌ای از این فرهنگ هستند. در دوره اشکانی و ساسانی سنت‌های پهلوانی با آیین‌های رزمی و اجتماعی ترکیب شدند و پهلوانان جایگاه ویژه‌ای در جامعه داشتند. همچنین با ورود اسلام به ایران، فرهنگ پهلوانی با آموزه‌های دینی پیوند خورد و مفاهیمی مانند جوانمردی و کمک به نیازمندان تقویت شد.
وی گفت: در دوران امروز نیز فرهنگ پهلوانی در ورزش‌های سنتی مانند زورخانه‌ای و کشتی همچنان زنده است و در رفتارهای اجتماعی مردم نیز دیده می‌شود و در هنر، ادبیات و ورزش جایگاه ویژه‌ای دارد.
این پژوهشگر فرهنگی با تأکید بر ترویج فرهنگ پهلوانی در جامعه امروز، افزود: راهکارهای عملی ترویج این فرهنگ، در احترام به دیگران، حمایت از افراد نیازمند و رعایت انصاف در تعاملات روزمره، ترویج روحیه جوانمردی در مسابقات ورزشی و رعایت اصول اخلاقی در رقابت‌ها، معرفی فرهنگ پهلوانی به نسل‌های جدید از طریق مدارس، رسانه‌ها و برنامه‌های فرهنگی، مشارکت در فعالیت‌های خیریه و حمایت از افراد آسیب‌پذیر و حفظ سنت‌های ملی با توجه به ورزش‌های زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی به‌عنوان نمادهای این فرهنگ است.
وی تأکید کرد: فرهنگ پهلوانی فرهنگی که بر پایه جوانمردی، انصاف، احترام و فداکاری بنا شده، در شرایط کنونی بیش‌ازپیش موردنیاز است زیرا در دنیای پر چالش امروز، روحیه پهلوانی می‌تواند به ایجاد روابط سالم و پایدار میان افراد کمک کند و توجه به ارزش‌های اخلاقی پهلوانی مانند صداقت و عدالت می‌تواند در کاهش رفتارهای ناپسند اجتماعی مؤثر باشد.